Solunum Egzersizleri Sağlık için Neden Önemlidir?
Derin nefes almak, vücuttaki stresi azaltmanın en iyi yollarından biridir. Bunun nedeni, derin nefes aldığınızda beyninize sakinleşmesi ve rahatlaması için bir mesaj göndermesidir. Beyin daha sonra bu mesajı vücudunuza gönderir. Artan kalp atış hızı, hızlı nefes alma ve yüksek tansiyon gibi stresli olduğunuzda meydana gelen şeyler, gevşemek için derin nefes aldığınızda azalır.
Nefes alma şekliniz tüm vücudunuzu etkiler. Nefes egzersizleri gevşemek, gerginliği azaltmak ve stresi azaltmak için iyi bir yoldur.
Nefes egzersizlerini öğrenmek kolaydır. Bunları istediğiniz zaman yapabilirsiniz ve bunları yapmak için herhangi bir özel alet veya ekipmana ihtiyacınız yoktur.Bu yazımda solunum egzersizlerinin bir türü olan diyafragmatik solunuma değineceğim.
Diyafram Solunumu Nedir?
Diyafram, göğsünüzün hemen altında bulunan
kubbe şeklindeki bir solunum kasıdır. Havayı soluduğunuzda ve nefes
verdiğinizde, akciğerlerinizdeki diyafram ve diğer solunum kasları kasılır.
Diyafram, nefes alma sırasında işin çoğunu yapar. Nefes alırken diyafram
kasılır, böylece akciğerleriniz ekstra alana genişleyebilir ve gerektiği kadar
hava girebilir.
Diyafragmatik solunum nefes alırken ağırlıkla
diyaframı kullandığımız bir tür solunum egzersizidir.Bu nefes egzersizi bazen
karın solunumu olarak da adlandırılır.
Diyafram solunumu neden önemli?
Diyafragmatik solunum türünün, olması gereken
esas solunum şekli olması fikrini diyafragmatik solunum sırasında parasempatik
sistem aktivasyonu sağlaması, karın içi organlarda mikromasaj etkisi
oluşturması destekler. Çalışmalarda üst göğüs solunumu yapan bireylerde artar
damarlardaki kanın oksijen seviyesi düşük bulunmuştur.
Diyaframın bir diğer önemli özelliği ise kasılıp
gevşemesi sırasında oluşturduğu vakum etkisi ile lenfatik drenajı uyarmak ve
arttırmaktır. Bu durumda toksik maddelerin vücuttan atılım hızı ciddi oranda
artar.
Stresli olmak bağışıklık sisteminizin tam kapasite
çalışmasını önler. Bu sizi çeşitli koşullara karşı daha duyarlı hale
getirebilir. Ve zamanla, trafik, sevdiklerinizle ilgili sorunlar veya diğer
günlük endişeler gibi küçük rahatsızlıklardan bile uzun süreli (kronik) stres,
endişe veya depresyon geliştirmenize neden olabilir. Günümüzde
yaşanan sağlık problemlerinin çoğu, sonsuz kaygı üretmemiz sebebiyle sempatik
sistemimizin sürekli aktif kalmasından (uykuda bile) kaynaklıdır. Sürekli
sempatik sistem aktivitesi de yani sürekli bir “Savaş ya da Kaç” aktivasyonu
da haliyle vücutta yıpranmalara neden olur.İşte bazı derin diyafragmatik nefes
egzersizleri stresin bu etkilerini azaltmanıza yardımcı olabilir.
Diyafram Solunumu Egzersizleri
Sırtınız düz bir yüzeye veya yatakta, dizleriniz
bükülmüş ve başınız desteklenmiş olarak uzanın. Bacaklarınızı desteklemek için dizlerinizin
altında bir yastık kullanabilirsiniz. Bir elinizi üst göğsünüze, diğer elinizi
göğüs kafesinin hemen altına yerleştirin. Bu, nefes alırken diyaframınızın
hareket ettiğini hissetmenizi sağlayacaktır.
Midenizin elinize doğru hareket etmesi için
burnunuzdan yavaşça nefes alın. Göğsünüzdeki el mümkün olduğunca hareketsiz
kalmalıdır.
Sakince ağızdan nefesinizi verin, mümkün
olduğunca nefes verme sürenizi uzatın. ( 2sn nefes aldıysan 4sn ver gibi.) Üst
göğsünüzdeki el mümkün olduğunca hareketsiz kalmalıdır.
Diyafragmatik solunum tekniğini ilk
öğrendiğinizde, yukarıda gösterildiği gibi uzanmış talimatları izlemeniz daha
kolay olabilir. Daha fazla pratik kazandıkça, bir sandalyede otururken de bu
egzersizleri uygulamak mümkündür.
Bu teknikler ile ilgili önerileri yalnızca doktorunuz ve fizyoterapistiniz verebilir. Sağlık profesyoneli olmayan kişilerin önerilerini dikkate almayınız. Sağlıklı yaşam için hayatınıza hareket katın, sağlıkla kalın.
Faik Emre Kaya